پیام 1134حقوق و تبیت اولاد / حقوق پسر و دختر و فرق گذاشتن در تربیت آن ها

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ

لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ

حقوق پسر بر پدر 
پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله فرموده است : حق پسر بر پدر این است كه (اولا) مادرش را (یعنى همسر خود را) احترام كند و با او حرف رشت نگوید، براى پسرش نام نیكو قرار دهد، قرآن به او یاد دهد، و او را پاكیزه بدارد، و شناكردن را نیز به او یاد دهد

حقوق دختر بر پدر 
اما حق دختر بر پدر این است كه (اولا) مادرش را (یعنى همسر خود را) احترام كند و با او حرف رشت نگوید، براى دخترش نام نیكو انتخاب كند، سوره نور به او یاد دهد، ولى سوره یوسف (كه ممكن است موجب وسوسه باشد) به او یاد ندهد، دخترش را در طبقه بالا جاى ندهد، و در شوهر دادن او عجله كند، سپس (حضرت صادق علیه السلام ) فرمود: وقتى دخترت را فاطمه نامیدى به او بد مگو، او را نفرین مكن و مزن .
روح طفل مثل جسم او لطیف است ، مواظب باشید
فرزندى كه خداوند به شما عنایت فرموده است ، امانت خداست در دست شما، هم جسم او و هم روح او، شما كه خود را نسبت به سلامت او مسئول مى دانید، نسبت به سلامت روح او نیز مسئولید
فرزند شما روحى دارد همانند جسم او لطیف و پاك ، همچنانكه دوره یك تا پنج سالگى در اطفال از نظر جسمى فوق العاده مهم است و رشدى سریع در آنها ایجاد مى شود، همین دوران نیز در شكل گیرى روحیات او بسیار مؤ ثر است . فرزند شما گرچه به ظاهر از نظر عقلى نمى فهمد، اما اخلاق و آداب خانواده به شدت در او تاثیر مى كند، و بطور ناخودآگاه ، روحیات او را شكل مى دهد، او با اخلاق خانواده بار مى آید، گرچه خود نیز نداند
مراعات شخصیت او را بكنید، هرگز تحقیرش نكنید، او را به مفاسد اخلاقى مبتلا نكنید، ارزش را در درون روح او عملا قرار دهید، یعنى شما و پدر و مادر عزیز، خودتان مراعات اخلاق را بكنید، خوب با هم صحبت كنید، حرص و طمع ، حسد و عصبانیت ، نداشته باشید

اخلاق و ارزشها را با رفتار خود به طفل تلقین كنید
ارزشهاى اخلاقى را برایش تلقین كنید، آن هم در عمل ، یعنى به گونه اى بر خورد كنید كه باور كند، علم بهتر از ثروت است ، اخلاق بهتر از جمال و مال است .
اگر شما در سخنان و برخوردهاى خود نسبت به دیگران ، همیشه ارزش را به مال و جمال و مقام و رفاه بدهید، فرزندتان هم همانگونه بار مى آید.
او همواره به فكر رسیدن ، به این ارزشهاى كاذب خواهد بود. پدر و مادر آگاه ، وقتى از كسى تعریف مى كنند و آن را بزرگ مى شمرند باید بخاطر جنبه هاى اخلاقى و مهم باشد، تا بچه هم عملا این را باور كند، شما دیده اید كه اگر خانواده به نظافت و تمیزى اهمیت دهند، فرزندان آنها هم تمیزى و نظافت بر ایشان اهمیت مى یابد.
مبادا كه پدر و مادرى ، بخاطر كیفیت غذا خوردن و یا شستشو و یا لباس ‍ پوشیدن ، دهها بار با فرزندانشان صحبت كنند و تذكر دهند.
اما نسبت به اخلاق او دین او راستگوئى او، بد دهن نبودن او، حسود نبودن و یا تنبلى او تذكرى ندهند یا جدى برخورد نكنند.

فرزندان خود را از نظر روحى واكسینه كنید 
تربیت اولاد باید هماهنگ با سن اولاد صورت گیرد، آن وقت كه بچه نمى فهمد، باید در عمل ، او را تربیت كرد، یعنى با رفتار شایسته با او و در خانه ، ارزشها را به او تلقین كرد، فرزندانى كه دوران كودكى را در خانواده پاك و ارزشمند سپرى كرده اند، و روحیات آنها به شكل زیبا و مناسبى شكل گرفته است ، وقتى به سن رشد و درك مى رسند، و در مقابل آراء و افكار و شهوات گوناگون قرار مى گیرند خود را مجهز مى یابند، و در مقابل فساد و فحشاء واكسینه شده مى باشند و دچار انحرافات و امراض سخت اخلاقى نمى شوند، و نسبت به انجام كارهاى خوب ، در سراشیبى قرار دارند و به راحتى انجام مى دهند.
اما فرزندانى كه از این موهبت بى بهره بوده اند، و روحیات آنها به علت جو بد خانواده و اخلاق و رفتار ناهنجار پدر و مادر، به طور ناشایستى پرورش ‍ یافته است .
آنها همانند طفلى كه زمینه امراض گوناگون را به ارث برده باشد، براى انحرافات مستعد و آماده هستند، اینها از درون ، متمایل به صفات ناپسند هستند، وقتى به سن رشد و درك مى رسند، خود را با جو اخلاقى ارزشمند، نامتناسب احساس مى كنند، كارهاى اخلاقى و پر ارزش براى آنها سخت و كم فروغ است .
حتى اگر صفات اخلاقى خود را هم درك كنند و بفهمند كه روحیات آنها نامناسب است ، زیر پا گذاردن و نادیده گرفتن آنها و تغییر عادت و ارزشهاى درونى ، كارى است بس مشكل ، كه از عهده هر كسى مخصوصا جوان كمتر بر مى آید. حضرت على علیه السلام فرمود: (( اصعب السیاسات نقل العادات . )) سخت ترین برنامه ها تغییر دادن عادتهاست

جوانان خود را طورى تربیت كنید، كه هنگام رشد و فهم ، خود را نسبت به ارزشهاى واقعى بیگانه ندانند، بلكه متمایل به نیكى باشند، حضرت على علیه السلام در سفارشات خویش به یكى از فرزندانش مى فرماید: دل بچه همانند زمین آماده است كه هر چه در آن نهاده شود مى پذیرد. من به تربیت تو قبل از اینكه دلت سخت شود و ذهنت مشغول گردد اقدام كردم

تربیت دختر با پسر فرق دارد، آنها را براى آینده آماده كنید 
تربیت دختر و پسر باید نزد پدر و مادر فرق داشته باشد، مبادا كه دختران خود را مثل پسر بزرگ كنید، پسر باید به گونه اى پرورش یابد، كه در زندگى فرداى او یك مرد پر استقامت و با عقل در مقابل امواج زندگى باشد.
چرا برخى از والدین ، سعى دارند بجاى تربیت و تقویت عقل پسران خود، به سر و وضع آنها و زیبائى نامعقول آنها بپردازند، به گونه اى كه بچه حس ‍ زیبائى او بیش از عقلش تقویت مى شود.
لباسهاى بچه ها باید زیبا و روشن باشد، اما ناهنجار و سبك نباشد، پسرها باید سردى و گرمى ، شكست و استقامت و تلاش را، در خانواده تمرین كنند.
در تربیت دختران ، بخاطر نقش حساس آنها در مسئولیتهاى خانوادگى و تاثیر آن در اجتماع ، باید مراقبت بیشترى نمود. دختر وقتى به سن هفت سالگى رسید، كم و بیش باید متوجه شود، رفتار و وظائف او با پسر فرق دارد، اگر بنا باشد، هر جائى كه پسر مى رود دختر هم برود و یا او را ببرند، هر طور كه پسران لباس مى پوشند، او هم بپوشد، و پسروار بزرگ شود، آیا دخترى كه مثل پسر احساس آزادى در پوشش كرده است ، در سن رشد و درك مى توان او را دستور حجاب داد؟! حجاب براى این دختر، مثل روسرى براى پسران سخت و مشكل است .
دختران شما عروسك نیستند، زندگى آینده آنها به بانوئى نیاز دارد، خوش فكر، با ادب و اخلاقى بلند و دینى محكم ، همراه با تمیزى و نظافت و شوهر دارى و ملاطفت ، كارى كنید كه این خدمات در دختران تقویت شود، حس زیبائى جوئى و زینت كردن در بانوان بطور غریزى وجود دارد و چه بسا افراط هم بكنند، و احتیاج به تشویق چندان ندارند، بلكه در بسیارى احتیاج به كنترل و تعدیل دارد، این كنترل و تعدیل را پدر و مادر باید انجام دهند.
واى به حال فرزندان آخر الزمان 

روزى رسول خدا صلى الله علیه و آله نگاهش به طفلى افتاد و فرمود: واى به حال بچه هاى آخرالزمان از طرف پدرهاى ایشان ! پرسیدند: یا رسول الله از پدرهاى مشرك ؟ فرمود: نه از پدرهاى مؤ من كه واجبات را به فرزندان خود تعلیم نمى دهند، و هر گاه دیگرى بخواهد به ایشان تعلیم دهد، مانع مى شوند، و خشنود هستند كه فرزندانشان از مال و منال دنیا چیزى بدست آورند (ولى به دین اولادشان اهمیت نمى دهند، فقط به فكر رفاه هستند) من از این پدرها بیزارم ، آنها هم از من بیزارند

خداوندا از تو تقاضای خالصانه می كنم  آنچه را كه بندگان شایسته ات از تو خواستند

و عنایت كردی به ما نیز از كرم و لطف بی كرانت عطا فرما 

پروردگارا امور ما را به قرآن

اصلاح بفرما و توفیق بندگی خالصانه را  به قرآن مستحكمت عنایت فرما

پروردگارا قلوب ما را به نور قرآن روشن گردان و توفیق عمل  به قرآن را عنایت فرما

به لطف و كرم  خود  سفر  مسافرین  ما را بی خطر و آنها را

به سلامت به اوطانشان برسان

   و نیز به لطف و كرم خود بیماران ما را شفا عنایت فرما آمین یا رب العالمین

آمین با ربّ العالمین

گرد آوری شده توسط 

محمّد حسن خسروی