بنام خداوند بخشنده مهربان

تقسيمات قرآن: بخش بندى هاى قرآن از جهات گوناگون

تقسيمات مختلف قرآن از عصر پيامبر(صلى الله عليه وآله) و نزول قرآن تاكنون همواره مورد توجه بوده و درباره آن بحث هايى نسبتاً گسترده انجام شده است. اين تقسيمات عمدتاً در محورهاى ذيل بوده است  
 تقسيم بندى قرآن به سوره ها و آيات
تقسيم بندى قرآن به  آيات و سوره ها با توجه به زمان و مكان نزول
 تقسيم بندى قرآن به سوره ها با توجه به بلندى، كوتاهى و شمار آيات
تقسيم بندى قرآن به  اجزاء، احزاب، ارباع، انصاف، اثلاث 
تقسيم بندى قرآن به سوره ها با توجه به سرآغازهايشان
 تقسيم بندى قرآن به محتواى قرآن
كه به فضل خداوند تبارك وتعالي
  به تشريح مختصري از تقسيمات قرآن در حوزه هاى ياد شده مى پردازيم
سوره هاى قرآن از نظر بلندى و كوتاهى و شمار آيات آن ها به چهار گروه مجموعه مثانى دانسته است به هر حال اين تعريف ها حدسى اند و دليلى پذيرفتنى ندارند

ج :مفصّل
مفصّل از ريشه فصل به معناى جدا شده است و به سوره هاى كوتاه آخر قرآن مفصل گفته اند، چون بسمله هاى فراوانى بين آن ها فاصله شده است يا براى اينكه همه آيات آن ها محكم است و آيه اى از آن ها نسخ نشده است يا به سبب كوتاهى آيات آن ها در اينكه پايان اين مجموعه آخر قرآن است هيچ اختلافى نيست؛ ولى در اولين سوره از آن اقوال متعددى وجود دارد بيشتر قرآن پژوهان سوره محمّد را كه نخستين سوره پس از حواميم است سرآغاز اين مجموعه دانسته اند
بنابراين مجموعه مفصّل قرآن شصت وهشت  سوره است.روايتى از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) نيز اين قول را تأييد مى كند. در حديثى امام باقر(عليه السلام) از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) نقل مى كند كه مجموعه مفصّل شصت وهفت سوره قرآن است، بنابراين سوره فتح آغاز اين مجموعه است
بنا به نقل زركشى اهل حديث آغاز اين مجموعه را سوره �ق� مى دانند. وى با استناد به روايتى اين قول را ترجيح مى دهد. سخاوى سوره حجرات را سرآغاز اين مجموعه مى داند. گفته شده است: حزب مفصل در مصحف ابن مسعود از سوره الرحمن شروع مى شده است. در نقلى از ابن عباس سوره ضحى تا آخر قرآن مجموعه مفصّل شمرده شده است، چون مستحب است بين تلاوت هر يك از اين سوره ها يك تكبير فاصله شود. در اقوال ديگر سوره هاى صافّات، جاثيه، صفّ، ملك، انسان، سبح اسم ربّك الاعلى
 را نخستين سوره از اين مجموعه دانسته اند
سوره هاى مفصل را به سه گروه تقسيم كرده اند
گروه نخست كه تا سوره نبأ را در بر مى گيرد طوال (جمع طويل يعنى سوره هاى بلند در مجموعه مفصّل) و
گروه دوم كه از سوره نبأ تا ضحى را شامل مى شود اوساط (جمع وَسَط به معناى متوسط) و
گروه سوم از ضحى تا آخر قرآن است كه آن را قِصار (جمع قصير به معناى كوتاه) ناميده اند
بنا به روايتى مستحب است در نماز صبح سوره هاى طوال از مفصّل و در نماز عشا متوسط هاى اين مجموعه و در نماز ظهر، عصر و مغرب سوره هاى كوتاه اين مجموعه خوانده شوند. نووى در معرفى سه گروه ياد شده مى گويد: از حجرات تا بروج طوال، از طارق تا بيّنه اوساط و از زلزال تا ناس قصارِ سوره هاى مفصّل نام دارند

پروردگارا به آيات قر آنت در ظهور حضرت مهدي (عج) تعجيل بفرما

لازم است دانستنی هایی از قرآن  1010 و 1011  و1016 و1017و1022و1023را نيز مطالعه نماييد

گرد آوري شده توسط محمد حسن خسروي