پیام 1115چرا به امام رضا (علیه السلام) غریب می‌گویند؟

بنام خداوند بخشنده مهربان

چرا به امام رضا (علیه السلام) غریب می‌گویند؟

عشق ما به اين خاك، تنها از اين روست كه تو در آن آرميده‌اى و پيوند ناگسستنى دل ما به اين فضاى ملكوتى از اين جهت است ، كه تو ما را شافعی و رايحه شوق‌آفرين تو در آن مي‌پيچد
از آن زمان كه تو در نيشابور، سر از كجاوه برون آوردى و به كرشمه‌اي، آتش شوق بر جگر سوخته خلايق عاشق زدى . و نداى توحيد سر دادى و آن را مأمن و پناهگاه محكم و خدشه ‌ناپذير خواندي، راز ورود به اين قلعه را فاش كردي كه تويي. از آن زمان، ما خورشيد ولايت تو را در سرزمين قلب‌هاي خويش هميشه در كار طلوع يافتيم و حيات را بى حضور تو در سرزمين خويش ناممكن فهميديم. عشق ما به اين خاك، تنها از اين روست كه تو در آن آرميده‌اى و پيوند ناگسستنى دل ما به اين فضاى ملكوتى از اين جهت، كه تو مارا در روز محشر  شافعی  و رايحه شوق‌آفرين تو در آن مي‌پيچد .
چرا به امام رضا (علیه السلام) غریب می‌گویند،فقط به خاطر عزیمت به مرو؟مگر در آنجا شناخته شده نبودند؟
معنای غربت، ناشناس بودن نیست، بلکه �تنها� و بی‌یار و یاور بودن است و چه بسا انسان در میان انبوهی از آشنایان نیز غریب می‌شود. مضافاً بر این که حضرت امام علی بن موسی الرضا علیه السلام به �مرو� عزیمت ننمودند، بلکه به صورت تبعید و به اجبار به مرو منتقل شدند
از عمده‌ترین دلایل لقب �غریب� برای امام رضا (علیه السلام) می‌توان به نکات ذیل اشاره نمود:
1 - تغییر مکان جغرافیایی زندگی، نه تنها برای معصوم (علیه السلام) که حجت خدا در زمین و آسمان‌هاست، ناگوار و غربت نیست، بلکه در صورت ضرورت به عنوان یک استراتژی بدان نگاه می‌گردید.
چنانچه  پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) برای تشکیل حکومت از زادگاه خود مکه به مدینه عزیمت نموده و پس از استقرار حکومت و فتح مکه نیز از ایشان  خواستند که به شهرش برگردد،فرمود: �ما از جایی که برویم، دیگر بر نمی‌گردیم�. و یا امیرالمؤمنین (علیه السلام)، پس از اصرار مردم به پذیرش حاکمیت، از مدینه به کوفه هجرت نموده و آن شهر را مرکز حکومت قرار دادند. بردن امام رضا (علیه السلام) به سوی مرو نیز به خاطر فشار اذهان عمومی مردم ایران بود که حکومت را حق اهل بیت (علیه السلام) می‌دانستند و مأمون برای فریب اذهان عمومی چنین نمود. پس صرف جا به جایی مکانی غربت نیست، بلکه سلب اختیار از اتخاذ محل اقامت برای یک امام این تبعید غربت است. غربت این است که بسیاری از مردم طرفدار و حتی شیعیان خوشحال شدند که �الحمدلله� امام به مرکز حکومت رفتند و حتی نخواستند تأمل کنند که اگر او را برای حکومت می‌برند، پس چرا اجازه نمی‌دهند خانواده‌اش را به همراه ببرد؟! این یک اسارت بود، لذا ایشان وقت خروج به اهل خانه‌ی خود فرمودند:
من می‌روم و شما برای من مجلس عزا برگزار کنید [یعنی به جای خوشحالی و راضی شدن بفهمید و بفهمانید که این سفر شهادت است]. پس �غربت� در این سفر اجباری بدین معنا است نه به خاطر نقل مکان از مدینه به مرو
 2� پدر ایشان، حضرت موسی‌ بن جعفر علیه السلام که سالیان درازی از عمر امامت خود را در زندان‌ها و تحت شکنجه‌ها گذراندند و عاقبت نیز در حبس و زیر شکنجه به شهادت رسیدند،نمایندگانی تحت عنوان (نماینده‌ ای امام) در میان مردم داشتند که از سویی رابط بودند و از سوی دیگر وجوهات شرعیه را اخذ و در موارد که امر می فرمودند : زیر نظر  امام مصرف می‌کردند. این نمایندگان پس از شهادت ایشان،به خاطر آن که وجوهات اخذ شده را تصاحب کنند، هیچ یک امامت علی بن موسی (علیه السلام) را نپذیرفتند، برخی گفتند: امام شهید نشده، برخی دیگر گفتند او همان امام زمان است و بر می‌گردد ... و شیعه‌ی هفت امامی نیز آنجا تأسیس گردید. و این خود نشانی دیگر بر غربت آن امام عزیز است
3 - حتی عموها و عموزاده از ایشان نمی‌پذیرفتند که امام جواد (علیه السلام) فرزند   ایشان است. خوب تأمل کنید که چه غربتی از این بالاتر است که بستگان نزدیک،‌ فرزندی اولاد انسان را نپذیرند؟! عاقبت گفتند: باید نسب‌شناس بیاوریم .    امام (علیه السلام) قبول نکردند، چرا که فرمودند: حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وسلم) از نسبت دادن اولاد به تأیید نسب‌ شناس منع کرده‌اند. اما آنها تنها شرط برای پذیرش را رأی نسب‌ شناسان بیان داشتند . و به امام نیز گفتند: چون ممکن است هیبت شما نسب‌ شناسان را تحت تأثیر قرار دهد، نباید در جمع ما باشی. بلکه باید مثل یک کشاورز ساده، با لباس مندرس و کلاه حصیری و ... در مزرعه مشغول کار و بیل زدن باشی.
 امام ( علیه السلام) به خاطر ضرورت شناساندن امام بعد از خود،‌ مجبور به پذیرش شدند.  ودر حضور همه بستگان نزدیک امام جواد ( علیه السلام) را که به باغ  آوردند . نسب‌ شناسان آمدند. و به آنها گفتند: شما بگویید این پسر بچه فرزند کدام یک از ماست؟ آنها نیز پاسخ دادند: فرزند هیچکدام شما.
وقت خروج چشمشان به امام(علیه السلام ) در گوشه باغ  افتاد و گفتند: به یقین فرزند آن کشاورزی است که روی زمین کار می‌کند و دلایل خود را نیز بیان داشتند. سپس این عموها و عموزاده که نه امام می‌شناختند و نه حرمتی برای او قائل شده بودند، مجبور به پذیرش و عذرخواهی شدند. و این هم خود غربتی بزرگ بود. 
 4- شایعه‌پراکنی‌های مأمون و دروغ ‌پردازی به  نام امام ( علیه السلام)   از دیگر دلایل غربت آن حضرت بود و دیگر آن که تا مرگ مأمون (لعن الله علیه) که ده سال پس از شهادت امام ( علیه السلام) واقع شد، هیچ کس حق نداشت بگوید که ایشان به شهادت رسیده‌اند و باید می‌گفتند که به مرگ طبیعی از دنیا رفته‌اند .  وغربت بالاتر، نشناختن تعریف امام، حق امام، جایگاه امام و منزلت امام، حتی در میان شیعانش می‌باشد. که شامل همه ذوات مقدسه معصومین صلوات الله علیه اجمعین نیز می گردد .
چنانچه در زیارت عاشورا، ابتدا کسانی که �مقام و رتبه� امام را نشناختند مورد لعن (دوری از رحمت الهی) شناخته می‌شوند و در انتها به کسانی که به جنگ با امام پرداختند اشاره می‌گردد .
�و لعن الله امة دفعتکم عن مقامکم، و ازالتکم عن مراتبکم الّتی رتبکم الله فیها، و لعن الله امة قتلتکم�.
نجمه خاتون مادر امام رضا( علیه السلام) درباره ولادت فرزندش این‌چنین می‌گوید: وقتی آن فرزند را به دنیا آوردم، او در همان لحظه اول، دست خود را بر زمین نهاد و سر مبارکش را به سمت آسمان بالا برد و آن‌گاه لب‌های مبارکش حرکت کرد

پروردگارا امور ما را به قرآن

اصلاح بفرما و توفیق بندگی خالصانه را  به قرآن مستحكمت عنایت فرما

پروردگارا قلوب ما را به نور قرآن روشن گردان و توفیق عمل  به قرآن را عنایت فرما

خداوندا از تو تقاضای خالصانه می كنم  آنچه را كه بندگان شایسته ات از تو خواستند

و عنایت كردی به ما نیز از كرم و لطف بی كرانت عطا فرما 

 و همچنین  به لطف و كرم  خود  سفر  مسافرین  ما را بی خطر و آنها را

 به سلامت به اوطانشان برسان

و نیز به لطف و كرم خود بیماران ما را شفا عنایت فرما

آمین یا رب العالمین

گرد آوری شده توسط محمد حسن خسروی